klasa sportowa
  • Awans czy promocja?

    1.12.2021
    1.12.2021

    Dzień dobry,

    czy wyrazy awan i  promocja mogą być traktowane jako bliskoznaczne i stosowane zamiennie? Mam na myśli w szczególności branżę sportową – awans/promocję z klasy rozgrywkowej do klasy wyższej, awans/promocję do wyższej ligi.

  • apelatywizacja i pospolicenie

    7.07.2021
    7.07.2021

    Czy apelatywizacja to synonim słowa pospolicenie?

  • ława, ławka, ławkować

    17.04.2023
    17.04.2023

    Ostatnio – przy okazji internetowej dyskusji o zakazie jeżdżenia po chodniku (autem, rowerem, hulajnogą itp. bo – jak stwierdził autor „chodnik z nazwy jest do chodzenia”) zaczął mnie trapić problem polskiego słowotwórstwa a mianowicie słowa „ławka”.

    Do czego służy ławka? Wg definicji Słownika Języka Polskiego PWN to ławka

    1. «mebel do siedzenia dla kilku osób, często z oparciem»

    2. «stolik z krzesłami w klasie, sali dla uczniów, studentów itp.»

    ale żadne z nich nie sugeruje czasownika („ławkować”) i co on mógłby oznaczać (por. siedzisko – rzecz do siedzenia)


    Skąd do języka polskiego trafiło słowo „ławka”?


    Pozdrawiam

  • szyk przydawki przymiotnikowej

    27.04.2023
    27.04.2023

    Szanowni Państwo!

    Skomplikowana gramatyka przydaje wdzięku językowi polskiemu. Fascynująca jest odmiana rzeczowników i przymiotników przez przypadki i liczby, ponadto szyk wyrazów jest nieco inny niż w języku angielskim, niemieckim, francuskim czy nawet w spokrewnionych i bliskich nam geograficznie językach słowiańskich. Nie jestem polonistą, ale lubię zastanawiać się nad urokiem naszej mowy ojczystej. Przychodzi mi tu na myśl moja Alma Mater, czyli Uniwersytet Warszawski. Ta prestiżowa uczelnia, która należy dzisiaj do europejskiej czołówki, działała przez pewien czas w XIX wieku jako Szkoła Główna. Z kolei w Radomiu do niedawna istniała Wyższa Szkoła Inżynierska (późniejsza Politechnika Radomska). Te przykłady pokazują, że jeśli w nazwie uczelni w języku polskim występuje jeden przymiotnik, to znajduje się za rzeczownikiem, natomiast w przypadku dwóch przymiotników jeden z nich stoi przed rzeczownikiem, zaś drugi następuje po rzeczowniku.


    Kojarzy mi się z tym także Szkoła Główna Handlowa, jedna z najlepszych szkół wyższych w Warszawie, Polsce i Europie. Studia ekonomiczne na SGH wybrało wiele osób z mojej klasy licealnej, na tej uczelni nauki pobierał też Piotrek Jeliński, z którym w lecie 2000 r. mieszkałem w jednym pokoju w Kalifornii, kiedy pracowałem w USA. Chciałbym wiedzieć, czy nazwa „Szkoła Główna Handlowa” jest poprawna, czy też powinniśmy mówić „Główna Szkoła Handlowa”? Wszyscy przyzwyczailiśmy się do nazwy „Szkoła Główna Handlowa”, jej zmiana byłaby nierealistyczna i wiązałaby się ze znacznymi kosztami. Tym niemniej ciekawi mnie, co językoznawcy sądzą na ten temat. Czy Państwa zdaniem sformułowanie „Szkoła Główna Handlowa” jest prawidłowe?

    Z góry dziękuję za Państwa odpowiedź.


    Z poważaniem

    Adrian Fröhlich

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego